Warmtenet
Steeds meer wijken krijgen een warmtenet. Maar hoe werkt een warmtenet precies? En wat verandert er als jouw woning via een warmtenet wordt verwarmd?
Een warmtenet is eigenlijk een heel grote cv-installatie. Ergens in de buurt staat een centrale warmtebron die water opwarmt. Dit water stroomt vervolgens via buizen naar de woningen. Binnen in huis staat een kleine installatie (de afleverset) die de warmte over je verwarming en je warm water verdeelt. Het afgekoelde water loopt weer terug naar de centrale bron, die het weer opwarmt.
Een warmtenet wordt ook weleens stadsverwarming of blokverwarming genoemd. Op dit moment is zo’n 6 procent van de Nederlandse woningen aangesloten op zo’n warmtenet, maar er komen meer warmtenetten bij. Waarschijnlijk vooral in wijken waar de huizen dicht op elkaar staan.
In deze infographic zie je hoe de warmte van de warmtebron naar de huizen gaat.
De warmte kan afkomstig zijn uit:
- Restwarmte van industrie en aftapwarmte van afvalverbranding
- Biomassa
- Geothermie
- Aquathermie
- Zonnethermie
Een centrale warmtebron in de buurt warmt water op. Het water stroomt via buizen naar de woningen. Een warmtewisselaar in huis verdeelt de warmte over je verwarming (via de radiatoren of vloerverwarming) en warm water. Afgekoeld water stroomt terug naar de bron, die het weer opwarmt.
Overstappen op een warmtenet
Ontdek of jouw wijk een warmtenet krijgt
Omdat Nederland in 2050 aardgasvrij wil zijn, hebben gemeenten voor elke wijk een plan gemaakt voor een warmtevoorziening zonder aardgas. In de ‘Transitievisie Warmte’ staat welke keuzes de gemeente maakt. Bijvoorbeeld volledig elektrische warmtepompen, een warmtenet of hybride warmtepompen met groen gas. Je kunt dit vinden op de website van je gemeente, of de visie opvragen.
Is overstappen verplicht?
Als jouw wijk een warmtenet krijgt, is het voor eigenaren van bestaande woningen niet verplicht om aan te sluiten op het warmtenet. Het is wel aan te raden: je woning laten aansluiten op een warmtenet is goedkoper dan van het gas af met je eigen individuele warmtepomp. Als je een koopappartement hebt, bepaal je met je VvE of je hierop aansluit.
Huizen in nieuwbouwprojecten kunnen wél verplicht worden aangesloten op een warmtenet.
Ben je huurder? Dan bepaalt je verhuurder. Je kunt je verhuurder wel aansporen. Je verhuurder moet nieuwe plannen schriftelijk voorstellen aan de huurders. Als je geen warmtenet wilt, kun je bezwaar maken. Lees hier meer over op de website van Milieu Centraal.
Subsidie
Als je je aansluit op een warmtenet, kun je daar als woningeigenaar subsidie voor krijgen. Tip: als je tegelijkertijd gaat isoleren, wordt je subsidie hoger. Lees hierover op de website van Milieu Centraal.
Weten of jouw wijk een warmtenet krijgt? Kijk op de website van je gemeente wat het plan is voor jouw wijk.
Je kunt subsidie krijgen voor aansluiting op het warmtenet. Tip: als je tegelijkertijd gaat isoleren, wordt je subsidie hoger.
Kosten warmte uit een warmtenet
In tegenstelling tot bij gas en stroom, kun je bij een warmtenet niet kiezen bij welke leverancier je je aansluit. Elk warmtenet heeft één eigenaar en die biedt de warmte aan.
Om je te beschermen tegen het monopolie van de aanbieder, gelden er afspraken over de warmtetarieven. Het uitgangspunt is dat de kosten van warmte voor een woning niet hoger mogen zijn dan de kosten die je zou hebben als die woning een hr-ketel op gas zou hebben. Over de kosten voor warmte bestaat inmiddels veel discussie. Er is een nieuwe wet in de maak, de Wet Collectieve Warmtevoorzieningen. Die gaat waarschijnlijk vanaf 2024 in. Lees meer over deze kosten en wet op de website van Milieu Centraal.
Wat gebeurt er bij aansluiting op een warmtenet?
-
Voor het aanleggen van een warmtenet is graafwerk in je straat nodig, en ook voor de aansluiting van het warmtenet op je woning.
-
Je gasaansluiting wordt in de meeste gevallen verwijderd. Je gasmeter verdwijnt uit de meterkast.
-
In de meterkast komt een warmtewisselaar ('afleverset'). Deze haalt warmte uit het warmtenet en geeft die door aan de cv-leidingen in je huis. Op de warmtewisselaar zit een warmtemeter, die jouw energieverbruik bijhoudt.
-
De warmte uit de warmtewisselaar moet van de meterkast naar de plek waar nu je cv-ketel hangt. Daar zit namelijk het beginpunt van je cv-leidingen, die de warmte door het huis verdelen. Dat betekent dat er een leiding in huis wordt aangelegd.
-
Kook je nu nog op gas? Omdat je gasaansluiting verdwijnt, ga je op koken op elektriciteit (bijvoorbeeld op een inductiekookplaat). Er zijn misschien wel wat extra aanpassingen voor nodig, bijvoorbeeld een zwaardere aansluiting op het elektriciteitsnet en/of een extra groep in de meterkast.
-
Bij een warmtenet met lage temperatuur (minder dan 55 graden) is er een extra verwarmer voor warm water nodig, om besmetting met legionella te voorkomen. Dit is bijvoorbeeld een booster-warmtepomp (eventueel in combinatie met een elektrische na-verwarmer in de boiler) of een doorstroomverwarmer. Het warme water moet regelmatig tot 60 graden worden verwarmd.
-
De regeling van de temperatuur in huis gaat zoals je gewend bent: met een thermostaat in de woonkamer en met radiatorkranen.
-
In sommige gevallen moet je nog wat extra aanpassingen doen, zoals je huis beter isoleren, de radiatorcapaciteit vergroten (met extra of grotere radiator of radiatorventilator) of vloerverwarming nemen. Lees hier meer over op de website van Milieu Centraal.
Hoe duurzaam zijn warmtenetten?
Warmtenetten zijn een belangrijk alternatief voor het gebruik van aardgas. Gemiddeld veroorzaken warmtenetten in Nederland 60 procent minder broeikasgassen. Hoe duurzaam een warmtenet is, hangt af van:
- de warmtebron: is dat restwarmte, biomassa, aardwarmte of aardgas?
- de hulp-warmtebron die eventueel bijspringt op heel koude dagen.
- hoe groen de stroom is voor alle elektrische pompen.
- het warmteverlies tussen de warmtebron en de huizen; dit hangt onder meer af van de aanvoertemperatuur en hoe goed de leidingen geïsoleerd zijn.
Een deel van de huidige warmtenetten haalt nog warmte uit de verbranding van aardgas. Deze kunnen wel in één klap duurzaam worden door over te stappen op een duurzame bron. Lees meer over deze bronnen op de website van Milieu Centraal.